Вопросы и ответы KZ

18 жастан асқан, салмағы 60 кг-нан асатын кез келген дені сау адам донор бола алады. Донорларды қабылдау кестесі: жексенбіден басқа, күн сайын сағат 8:00 – 15:00. Мекенжай: Қарағанды қ., Шахтеров к-сі, 81. Өзімен бірге мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер үшін жеке әскери билет / куәлік болуы қажет.

Қан мен оның компоненттерінің донорлығы – сау адамдар үшін мүлдем қауіпсіз процесс. Алайда, бұл процесс донацияға дайындық кезінде қарапайым, бірақ өте маңызды ережелерді сақтауды талап етеді:

• Егер өзіңізді нашар сезінсеңіз (қалтырау, бас айналу, бас ауруы, әлсіздік) қан тапсырмаңыз.
• Донацияға дейін екі сағат бұрын темекі шекпеңіз.
• Донацияға дейін 48 сағат бұрын алкогольді ішпеңіз.
• Донацияға дейін 72 сағат бұрын анальгетиктер мен аспиринді, сондай-ақ олардың құрамында сондай дәрілері бар дәрмектерді қабылдаудан бас тартыңыз (бұл заттар қанның ұюын нашарлатады).
• Қан тапсырудан екі күн бұрын және сол күні майлы, қуырылған, ащы және ысталған тағамдарды, шұжық өнімдерін, сондай-ақ ет, балық және сүт өнімдерін, жұмыртқа мен майды (өсімдік тектес), шоколадты, сарымсақты, жаңғақтар мен құрма жемеңіз.
• Міндетті түрде ұйқы қануы керек. Түнгі кезекшіліктен кейін немесе ұйқысыз түннен кейін қан тапсыруға болмайды.
• Таңертең донация алдында жеңіл таңғы ас ішіңіз (варение қосылған тәтті шай, шырын, жеміс сусыны, компот, минералды су).
• Нан, сухари, сушки, май қосылмаған суға пісірілген жарма, макарон, бананнан басқа көкөністер мен жемістерді жеуге болады). Аш қарынға қан тапсырудың қажеті жоқ!
• Емтихандар, жарыстар, жобаны тапсыру алдында, әсіресе қарқынды жұмыс кезеңінде және т. б. қан тапсыруды жоспарламаңыз.
• Донация алдында дәрігердің тексеруі кезінде оның сұрақтарына мүмкіндігінше шынайы жауап беріңіз және қабылданған дәрі-дәрмектер мен ауырған ауруларыңыз туралы ақпаратты жасырмаңыз.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 02 қазандағы № ҚР ДСМ-113/2020 бұйрығына сәйкес гемоглобиннің жіберілуі мүмкін нормасы ерлер үшін кемінде 130 г/л және 180 г/л жоғары емес, әйелдер үшін кемінде 120 г/л және 160 г/л жоғары емес. Егер гемоглобин көрсеткіші жіберілген нормадан төмен немесе жоғары болса донор қан немесе оның компоненттерін тапсыруға жіберілмейді.

Қан тапсырғаннан кейін 10-15 минут демалу керек.
Қан тапсырғаннан кейін шынтақ бүгілісіндегі таңғышты 2 сағаттан кейін шешу керек.
Қан тапсырған күні қарқынды жаттығулардан бас тартып, денеге демалу мүмкіндігін берген дұрыс. Мүмкіндігінше көп сұйықтық ішіңіз, толыққанды тамақтаныңыз. Қан тапсырғаннан кейін бір сағаттай темекі шекпеңіз.

ҚО ДСБ «Облыстық қан орталығы» КМК-да қан және оның компоненттерін тапсыру ақысыз негізде жүргізіледі. Ақысыз негізде қан немесе оның компоненттерінің донациясын жүзеге асыратын донорларды тегін тамақтандырудың ақшалай эквивалентінің мөлшері 0,25 айлық есептік көрсеткіші – 983 теңгені құрайды.

Хилез – бұл қан сарысуының сыртқы түрін сипаттайтын ұғым ("сүтті" немесе май бөлшектерінің көп болуына байланысты хилез. Донор қан немесе оның компоненттерін тапсырмас бұрын майлы тағамды: май, жұмыртқа, банан, жаңғақтар, қуырылған, тұздалған және ысталған тағамдар, сүт өнімдерін жегенде, одан кейін қан сарысуы "хилозға" айналады, демек, хилоз белгілері бар қан үлгілері зерттеуге алынбайды. Сондықтан донация алдында "диетаны" және барлық ұсыныстарды сақтау өте маңызды.

Қан тапсырғаннан кейін 3 жұмыс күнінен кейін трансфузиялық инфекцияларға тексеру нәтижелерін күн сайын 9-00-ден 16-30-ға дейін тіркеуде бөлімінен немесе www.donorblood.kz сайты «Талдау нәтижелері» бөлімінен алуға болады.
Зерттеу нәтижелерін алу үшін келесі деректерді енгізу қажет:
1) Донация коды: анықтаманың № (сіз оны қан тапсырғаннан кейін, донация залында аласыз)
2) Құпиясөз: жеке куәлік бойынша сіздің тегіңіз (бас әріппен).
Тексеру нәтижелері орналастырылған сәттен бастап 15 күн ішінде белсенді болады.

Жеке басын куәландыратын құжаттан басқа пациент туралы ақпарат қажет: пациенттің аты-жөні және пациент қай медициналық мекемеде жатқаны керек.

ҚО ДСБ «Облыстық қан орталығы» КМК-да емдік мақсатта емдік донация емшарасы жасалады. Емшараның құны 3640 теңге. Дәрігердің қабылдауы 2380 теңге. Гемоглобин деңгейін анықтау – 837 теңге. Қан алу – 435 теңге. Нақты ақпаратты «Облыстық қан орталығы» КМК дәрігерінің қабылдауында немесе +7 (7212) 50-30-33 телефоны арқылы алуға болады.

Қазіргі кезде донорлық қанды тек топтық (ABO) және резус-тиістілігіне ғана емес, сонымен қатар K1 келл-антигенінің болуына да тексереді. Kell жүйесінде 35 антиген бар. Бұл қызыл қан жасушаларының (эритроциттердің) бетінде оның болуы немесе болмауы мүмкін белгілі бір молекула туралы айтып отырмыз. Донорлар үшін келл антигенінің болуы қауіпсіз және денсаулық пен жалпы әл-ауқатқа әсер етпейді. Алайда, келл - оңнан келл - теріс адамдарға қан құйғанда, реципиенттің өміріне қауіп төндіретін жағдайға әкелуі мүмкін. Реципиенттің өміріне қауіп төндіретін бұл жағдай гемолиз деп аталады. Егер донация алдында қан талдауынан кейін сізде kell антигені табылса, онда қан орталығының қызметкерлері сізге бұл туралы хабарлайды және донацияның ықтимал жағымсыз жағдайлары туралы айтады.

Татуировканың болуы қан тапсыру үшін қарсы көрсетілім емес, алайда тату жасағаннан кейін 4 ай өтуі тиіс. Бұл пирсинг, перманентті макияжға, инъекциялық косметология емшараларына, оперативтік араласуға да қатысты.

Темекі шегу қан тапсыру үшін қарсы көрсетілім емес. Қан тапсырғанға дейін бір сағат бұрын темекі шегу ұсынылмайды, сонымен қатар қан тапсырғаннан кейін бір сағаттай темекі шегуден бас тартыңыз.

Иә, бұл мүмкін. ҚБ ДСБ «Облыстық қан орталығы» КМК офистік компанияларда, мемлекеттік мекемелерде, оқу орындарында және т. б. тұрақты түрде көшпелі донорлық сессияларды өткізеді.Көшпелі донорлық акцияның өтуі үшін басшылықтың келісімі, қызметкерлердің ынта-жігері мен тілегі, сондай-ақ қолайлы үй-жай қажет. Егер сіз және сіздің әріптестеріңіз осындай акцияға қатысуға дайын болса, бізге телефон арқылы хабарласыңыз: 8(775)7045742; 8(778)1475698.

ҚО ДСБ «Облыстық қан орталығы» КМК ақылы негізде зертханалық зерттеулерден жасатуға болады :

• инфекциялық аурулардың маркерлері: В гепатиті, С гепатиті, мерез (ИФА,ИХЛА әдістерімен).
• гематологиялық зерттеулер: жалпы қан талдауы (гемоглобин, гематокрит, эритроциттер, тромбоциттер, лейкоциттер, СОЭ).
• иммуногематологиялық зерттеулер: қан тобы, резус-факторы, антиэритроциттік антиденелерді анықтау, антидене титрі, Кумбс сынамасы, қан сарысуындағы тұрақсыз антиэритроциттік антиденелердің ерекшелігі.
• биохимиялық зерттеулер: жалпы ақуыз, АЛаТ

Қосымша ақпаратты «Облыстық қан орталығы» КМК дәрігерінен кеңес алу арқылы алуға болады. Анықтама телефоны: 8 (7212) 50-79-09 қабылдау бөлмесі (ішкі 207) 8 (7212) 50-30-33 тіркеу бөлімі. Сізге көмектесуге қуаныштымыз!

«Облыстық қан орталығы» КМК-да жексенбіден басқа, күн сайын сағат 8.00-ден 14.00-ге дейін, Кешілер даңғылы 81 мекенжайы бойынша қан тапсыруға болады. Дәрігер қарағаннан кейін қарсы көрсетілімдер болмаса донорлыққа жіберіледі.
Қан тапсыруға алдын ала дайындық қажет. Қан тапсырғанға дейін 72 сағат бұрын және сол күні майлы, қуырылған, ащы және қақталған тағамдарды, сондай-ақ сүт өнімдерін, жұмыртқа мен майды пайдалануға ұсынылмайды. Көп мөлшерде су ішу керек.

ҚО ДСБ «Облыстық қан орталығы» КМК-да емдік мақсатта емдік плазмоферез процедурасы жүргізіледі. Бір процедураның құны 23 000 теңге. Дәрігердің қабылдауы 1500 теңге.

     Осы процедураны жүргізу үшін қажетті құжаттың тізімі:

• медициналық ұйымның мөрі және дәрігердің жеке мөрі бар, ұсынылатын процедуралар саны көрсетілген, процедураны жүргізуге емдеуші дәрігердің жолдамасы;
• соңғы 10 күннің ішінде жасалған түсіндірмесі бар электрокардиограмма;
• соңғы 10 күннің ішінде жасалған жалпы толық қан талдауы;
• ВГВ, СГВ, АИТВ, мерез трансфузиялық инфекцияларға тексеру нәтижесі;
• процедураны жүргізген күні жалпы ақуызды тапсырған абзал.

Он сегіз жасқа толған, салмағы кемінде 60 кг, тиісті медициналық куәландырудан өткен және қарсы көрсетілімдері жоқ, медициналық мақсаттар үшін қан мен оның компоненттерін донациялауды жүзеге асыруға ерікті түрде ниет білдірген жеке тұлға донор болуға құқылы.

Донор бола алмайсыз, себебі гепатит «Донорларды медициналық куәландыруға, медициналық қолдану үшін қан өнімдерін өндіру кезіндегі қауіпсіздік пен сапаға қойылатын талаптарды бекіту туралы» № ҚР ДСМ 02.10.2020 жылғы ҚР ДСМ-113/2020 бұйрығына сәйкес донорлыққа абсолютті қарсы көрсетілім болып табылады.